maandag 26 maart 2018

exit Kinderkunstweek

Wat was het inspirerend en leuk, de Kinderkunstweek.  Zoveel mooie reacties. 

En toen was het ineens afgelopen. Gelijk met de laatste kalenderdag ijsbeerden de ijsberen 's nachts -en overdag!- over mijn rug, buik, armen en benen... Een rillebilkikkerdril-spoor nalatend. De koortsvogeltjes floten vals en ongelijk.

Ik zei: "Weg allemaal!"

Maar de ijsberen, koortsvogels, schapeblaffers, bijtsnothonden en opvliegers gaan maar zo niet weg, hoor!

Maar nu  voel ik me iets beter.

zaterdag 17 maart 2018

17 maart: van kip tot staart (uit de oude doos)


Wij zijn huisdierloos opgevoed. Volgens mijn ouders was een hond of poes gevaarlijk. Niet voor ons, maar vanwege het feit dat we een bedrijfspand aan huis hadden. Met zoveel in- en uitgaand verkeer zou poes of hond misschien onder een auto komen. Het klonk als een logisch feit. Toch kwam er via school af en toe een stimulans binnen: andere kinderen hadden wel huisdieren! 

Dus zwichtten mijn ouders voor een vogeltje. Ik mocht 'm Rhodoniet noemen. Ik kende destijds alle edelstenen en mineralen uit mijn hoofd, dus de naam van deze roze-zwartgevlekte kanarie-achtige was een feit. 

Feitelijk was Rhodoniet een bron van extreme irritatie. De vogel wilde de herrie -die mijn broertjes en ik maakten- overstemmen. Met als gevolg dat Rhodoniet zijn korte leven sleet onder een theedoek die mijn moeder op gezette tijden over het kooitje gooide. 

We hebben ook nog kort goudvissen gehad. Totdat mijn broertjes oude motorblokken en andere auto-onderdelen in de kom gooiden. De vissen hadden immers ook een huisje nodig. Aan fantasie geen gebrek, maar die vissenkom met vissen ging weg.

Op de kunstacademie kreeg ik de opdracht om de verschillende bewegingen van een dier vast te leggen. Medestudenten haalden inspiratie uit hun huiselijke omgeving. Was ik dan de enige die niets met dieren had?  Gelukkig had mijn opa een aantal kippen. En zo werd een serie kippen een feit: oma had een grote trap in de kippenren gezeten daar mocht ik op zitten. Kippen tekenen. 

Het gevolg van alles is dat ik weinig tot niets met dieren heb. Die kippen vanaf een hoge trap tekenen, dat durfde ik nog wel. Kunnen al die meesters, juffen een leerlingen zich voorstellen hoe ik de afgelopen anderhalve week dubbel en dwars mijn best moest doen om tijdens de Kinderkunstweek de liefde voor de dieren te veinzen? 

(De kippen zijn gemaakt op bruin pakpapier, de kleur van de kippen. Uitgevoerd in Oost-Indische inkt en oliepastel, twee nogal tegengestelde materialen ragfijn t.o.v. vet lomp. En zoals gebruikelijk preseenteerde ik de kippen in een doosje)



vrijdag 16 maart 2018

MAART HEEFT EEN STAART: 16 MAART


De laatste lessen als gastdocent  op scholen op Walcheren in deze Kinderkunstweek.

Ik vertrok vanmiddag vanuit Middelburg weer huiswaarts. De juf van groep 1/2 genoot in het zonnetje van het pauzemoment. De kleuters aten hun lunch, zittend in een rij tegen de muur. Een jochie met een gifgroene klodder in zijn neus dartelde om me heen en wilde nog een kus. Deze heb ik in de lucht gehouden, vlak boven zijn hoofd.

Zo. Laatste les voorlopig. Even geen kleuters meer. Focus op iets anders. Want er is overal vanallles te zien. 

En hoewel de Kinderkunstweek bijna is afgelopen, zie ik nog steeds overal dieren.


donderdag 15 maart 2018

15 maart: ode aan Henny Arkema

Opdat wij nooit mogen vergeten en altijd met andere ogen mogen kijken...

Toen ik een jaar of 8 was, mocht ik een keer mee naar Appingedam. Daar woonde in het (toen nog) bejaardenhuis Paasweide een oude vriendin van mijn overgrootmoeder en mijn moeder was bereid haar daar heen te rijden en haar weer op halen. In de lange gang kwam er een andere vrouw naar mij toe. "Kom jij maar eens met mij mee, jij vindt het vast leuk om schilderijen te kijken." Verlegen als ik was, volgde ik haar naar haar kamer.

Hoe geweldig dat de Kinderkunstweek het mogelijk maakt om kunst dicht zo bij de kinderen te brengen. Ik heb de afgelopen dagen als gastdocent op verschillende scholen explosies mogen ervaren: in kleuren, in motoriek, in composities. Wat een enthousiasme en stiekem zijn we heel erg aan het beeldbeschouwen... Dat gebeurde bij mij vroeger op de lagere school niet.

Van de ontmoeting met de schilderijen van de oude mevrouw in het bejaardenhuis weet ik nog weinig. Wat zoveel meer indruk maakte: ze kwam me iets later tegemoet en ze gaf me een tekening. Die mocht ik hebben, ze had gezien dat ik nieuwsgierig was en ik had verteld dat ik ook van tekenen hield. Voor zowel mijn moeder als mij was het een verrassing: iemand die je zo maar iets gaf, iemand die je niet kende... Van de tekening begrepen we niet zoveel, maar mijn moeder zei: "Als je er maar lang genoeg naar kijkt, zie je er van alles in". 

Ik roep nu steeds tegen leerkrachten: "Je hoeft geen verstand van kunst te hebben, om er met kinderen over te praten!"

En zo was daar ineens mijn eerste confrontatie met beeldende kunst. En de kunstenares had een naam, want het werk was gesigneerd: Henny Arkema.


Mijn moeder vond het bijzonder genoeg en er werd geïnvesteerd in externe lijstenmaker. 

Mijn hele leven heb ik de ingelijste prent van deze mevrouw Henny Arkema bewaard en gekoesterd. En in verschillende levensfasen er steeds weer nieuwe dingen in ontdekt. Veel, veel later vertelde mijn moeder dat Henny Arkema was overleden. Ze had het in de (toen nog) Nieuwsblad van het Noorden gelezen. "En het schijnt dat het best een bekende kunstenares was" zei mijn moeder erbij.

In 2014 werd via RTV Noord het volgende nieuws gedeeld:

Henny en Karel Arkema woonden en werkten in Appingedam. Karel Arkema (1901-1965) was lid van het schilderscollectief De Ploeg. Bijna weggegooid. De werken zijn gevonden tijdens het opruimen van verschillende opslagruimtes op Paasweide. In eerste instantie werd gedacht dat de schilderijen niets waard waren.

Zo bijna aan het eind van de Kinderkunstweek dus even een mooi moment van bezinning en kijk maar lang genoeg naar de prent van Henny Arkema. Er valt zoveel te ontdekken. 




woensdag 14 maart 2018

14 maart: KROKODILLENSCHIL DOOR EEN ROZE KIKKERBRIL

Iedereen een sticker! Vandaag allemaal kinderen in Filiaal Vlissingen om bizarre beesten te maken. 

Voor de gelegenheid heb ik de keuken ontruimd en alles meegenomen naar het atelier. Want wat is er nu leuker om de pastamachine, schuimspaan, deegroller en sponsjes op een hele andere manier te gebruiken? Ja, alles mag onder de verf en nee, dit mag je thuis met mamma's keukenspullen niet doen.

En kijk eens wat voor mooie dieren worden samengesteld van al die afdrukken die we hebben gemaakt!



...en dan vind je tijdens het opruimen in die gigantische klerezooi een niet-gebruikt stukje, dat al een diertje van zichzelf is....



dinsdag 13 maart 2018

13 maart: de koeien hebben staarten


Zomaar een selectie uit de resultaten van de workshop Stoere Stieren & Gekke Koeien die ik gisteren gaf in groep 5. Over inspiratie gesproken: in dit lokaal woont de leukste meester van Nederland. Die classificatie bestaat vast niet; zelfbedacht. De leukste meester van Nederland is op alle fronten inspirerend en hem zien lesgeven is een feest. Jaloers op de 32 leerlingen...

Na heel veel beeldbeschouwing een pittige opdracht. Opbouwen vanuit abstractie om tot vorm te komen in plaats van te verbeelden vanuit de contourlijn. En dan ook nog eens met een gereedschap waarvan je denkt: wat gaat dit doen? Wat een mooie resultaten. Ik zie koeien en stieren in alle mogeleijke gedaanten, geinspireerd op al die beelden die ik liet zien: brutale koe, angstaanjagende stier, maar ook dansende, rennende, verbaasde, lieve, gekke.

Opvallend: nagenoeg alle leerlingen hebben hun koe of stier met de kop naar links gemaakt. Paulus Potter deed het ook met zijn stier. Veel dieren in de grottekeningen in Altamira en Lascaux gaan naar links, maar evenzoveel rennen de andere kant op. De stieren van Picasso kijken naar rechts, maar Picasso is altijd een beetje dwars.

Wat is de cogniteive logica referend aan het functioneren van onze linker- en rechter hersenhelft? Onze Nederlandse verkeersborden met ruiter te paard gaan naar links, maar ons schrift is gebaseerd op het tegenovergestelde... In het Verenigd Koninkrijk rijden ze links, omdat vroeger de ridders te paard het liefst hun zwaarden in hun rechterhand hielden en daarmee de tegenligger konden dwarsbomen. 

Ik raak meer geinspireerd door het goede nieuws van vandaag dat de kleine scholen in Nederland extra geld krijgen. En ik bedenk spontaan dat ik de kleinste basisschool in Nederland ga beginnen. Naast de leukste meester van Nederland heb ik tijdens de Kinderkunstweek zoveel andere inspirerende leerkrachten ontmoet!  Kom maar op! We gaan heel veel doen met creativiteit en in de koffiepauze lossen we het links-rechts-probleem op. Als het op onze school al een probleem is. 

Maar hoe gaan we dat nu doen met de invloed van al die dingen in de beeldcultuur waar we geen grip op hebben? Alle dierenemoji's kijken naar links! 

Evenals de stieren en koeien van groep 5 van de leukste meester van Nederland. Komt het omdat ik in de instructie de kop van mijn voorbeeld ook naar links maakte? Of is het toch iets wat we nader gaan onderzoeken? Of is het toeval?




maandag 12 maart 2018

Maart heeft een staart, deel 12.

Vandaag was ik te gast op een school om de les Stoere stieren en gekke koeien te geven. Bij binnenkomst een verrassing! De leraar was vorige week de Kinderkunstweek gestart met een droedelles, waarin de kinderen met potloden lijnen tekenden. In de lijnenwirwar kun je dieren herkennen en deze kun je met Pandakrijt en ecoline verder uitwerken. Verrassing! 


Toevallig zit in de les Stoere stieren en gekke koeien een 'droedel'  van de Franse kunstenaar Jean Dubuffet. Hij introduceerde in de jaren 60 een nieuwe stijl waarin je zonder gedachten of vooropgesteld plan lijnen op het papier zet. Je fantasie maakt daar vervolgens wel beelden van. Google maar eens op Hourloupe. Allemaal verrassingen.

Wat een leuke verrassing dat de kinderen in de stieren-koeienles het droodelen/hourloupen herkenden!




zondag 11 maart 2018

11 maart: dit verhaal krijgt nog een staart!

11 maart Kids College in CineCity XL Vlissingen voor kinderen die van tekenen houden en misschien wel illustrator willen worden...

In de pauze maakten we met z'n allen een grote tekening: kun je met je lichaam een silhouet van een dier creeren? Scheur van stukken karton maar vleugels, oren en staarten. In het felle licht ontstaan er vanzelf silhouetten en als je de vormen met een zwarte stift omtrekt....

zaterdag 10 maart 2018

10 maart, de hond heeft geen staart


Op maandag- en dinsdagmiddag train ik de high potentials van het Scheldemond College in het tekenen naar de waarneming. Ik heb het High School-programma ingevuld met een serie lessen op locatie: Urban Sketching. Tekenen wat je ziet en verslag leggen van de plaats waar je je bevindt. Leuk, maar stiekem prop ik zoveel speelse perspectiefbeginselen in de les, dat ze soms door de regels en loodlijnen de horizon niet meer zien...

De wisselwerking tussen de activiteit en de locatie is iedere keer weer verrassend inspirerend. Bovenstaande tekening is gemaakt door Noah (14) tijdens onze tekensessie in de Rabobank Lange Zelke Vlissingen. In deze les stonden een aantal basisprincipes centraal: geometrische vs ronde vormen, binnen vs buiten binnen de compositie en het vastleggen van bewegende mensen. Ik ontdekte in Noah's tekening (zicht op de Spuistraat vanuit de Rabobank) dit bijzonder goed getroffen hondje. 

Aan de structuur van de tekening kun je zien, hoe detail dit stukje is: je kan de vezels van het schetsboekblad tellen! 

En het hondje is uniek: 
met zo weinig en klein 
een hondje kunnen zijn.

De high potentials van het Scheldemond College verklaarden me voor gek. "Moet je daarom zo gillen?" Ja, als ik iets heel bijzonders zie, maak ik een gek geluid.

Dat doen ze nu iedere week, als ik aan het einde van de tekensessie de liefde verklaar aan een heel mooi onopgemerkt en onbedoeld prachtig stukje detail.

vrijdag 9 maart 2018

9 maart: WEEKEND

...dus, even lekker de tijd om met andere ogen naar de dingen te kijken...

"Meneer, mag ik u wat vragen? Het is een gekke vraag..."

De oudere man sjouwt de lege groentekratten naar de vrachtwagen. Het is bijna einde vrijdagmarkt Vlissingen. 

Of ik  gembertjes mag uitzoeken die op dieren lijken.

"Je gaat je gang maar, hoor!"

Zonder blikken of blozen stapelt hij de kratten verder op. 

Het is dus geen gekke vraag.


donderdag 8 maart 2018


Karel Appel en zijn vriendjes hebben inspirerende katten en poezen geschilderd. Met de leerlingen van groep 1 en 2 is het een feest om alle vormen, kleuren en gevoelens te benoemen. Ja, voor die ene kat met die enge klauwen zijn we bang...

Vervolgens 'bouwen' de kinderen hun eigen poes uit gekleurd papier. Scheur maar poten, oren, een staart. En gebruik maar zoveel mogelijk verschillende kleuren. Want vandaag zijn we net als Karel Appel ook kunstenaar. Dus alles kan!

De poezen verstoppen zich echter in het bos... We toveren ze terug door het met drukinkt  de erop-gelegde vellen in te rollen. Kijk, daar is de poes weer! En probeer nu alle stukjes maar eens als een puzzel terug te leggen...







de resultaten:







woensdag 7 maart 2018

7 maart: vorm/restvorm, bedacht/niet bedacht



Frieda is 77 en tekent op ansichtkaartformaat allerlei vormpjes. Als ze er later naar kijkt ZIET ze overal dieren. In de vormen, maar ook in de restvormen. Door een oogje of een snaveltje toe te voegen, de verschillende vlakken in te kleuren, WORDEN het dieren.

Escher construeerde vanuit vooropgezette wetmatigheden composities en door steeds minimale veranderingen aan te brengen in de herhalingen, werden de restvormen vormen. En andersom.







dinsdag 6 maart 2018

6 maart: geïllustreerde dieren

Een speciale dag op de Frans Naereboutschool in Vlissingen: alle kinderen maken 1 pagina voor het grote Illustratieboek. Ze leren per groep een nieuwe techniek en in deze techniek illustreren ze een citaat/zin/bladzijde uit hun lievelingsboek. Formaat 30 x 50 cm.


groep 3/4 sjablonen/vorm/restvorm
pastelkrijt en houtskool

Kattengras? dacht Mick. Ik wed dat er hier wel een paar katten rondlopen. 'Poes, poes...':


------

groep 1/2
vormen scheuren/knippen en hiervan een afdruk maken

Hij had nu geen honger meer. En hij was ook niet meer klein, hij was een grote dikke rups geworden:


------

groep 3/4 sjablonen/vorm/restvorm
pastelkrijt en houtskool

Zeker weten. Ik heb het van een vriend, een visser. Hij kan een school sardines op twee meter precies lokaliseren:


------

groep 5/6
grote vormen knippen en compositie samenstellen, hiervan een afdruk maken en detailleren met lijn (ecoline) in 1 tegenkleur

De tijger springt tevoorschijn, Zodra het prooidier dichtbij genoeg is, springt de tijger bliksemsnel tevoorschijn uit zijn schuilplaats:


-------

groep 7/8
schilderen in twee kleuren zonder kwast maar met eigengemaakte sjablonen en spons en met stukjes karton

De kamer van Chloe en Chanel zat bomvol konijntjes. Ze huppelden overal rond, zaten onder de kast, op het kussen van Chanel en achter de TV:




maandag 5 maart 2018

5 maart: harp en dieren (koekeloeren en goegeloeren)

In het kader van de stelling 


Je hoeft geen verstand van kunst te hebben om met kinderen over kunst te kunnen praten

een aantal schilderijen over hetzelfde verhaal. Orpheus die met zijn harp zulke mooie muziek maakt, dat alle dieren verwonderd naar hem luisteren. Een heel oud verhaal uit de Griekse mythologie, maar door de eeuwen heen altijd een inspiratie voor kunstenaars om opnieuw in beeld te vertalen.

Zomaar 4 voorbeelden die de moeite zijn om alle vier te bekijken, te benoemen en de verschillen en overeenkomsten ontdekken. En hoe zijn ze gemaakt? Welke dieren herken je?

Zoveel vragen en zoveel antwoorden, door alleen maar te kijken. De kinderen weten er wel raad mee!



Met dank aan Google, goegeloer maar eens verder op dit thema...

zaterdag 3 maart 2018

zaterdag 3 maart: deze poezen hebben een kopje thee gedronken


De resultaten van een leerkrachtentraining/inspiratieles ter voorbereiding op de Kinderkunstweek. De opdracht: peuter een gebruikt theezakje uit elkaar, kijk naar de vormen/kleurstelling/structuur en maak er een poes van. 

vrijdag 2 maart 2018

2 maart: dalmatiër - Deense dog - teckel


Vandaag was ik gastdocent op een basisschool in Vlissingen en tijdens de eerste les kwam Lotte binnenwandelen met toffe boots. Die wilde ik natuurlijk wel even vastleggen, want inspiratie voor de Kinderkunstweek is overal!

In deze gastles mocht ik de leerlingen van groep 4 vertellen wat het is om illustrator te zijn. De kinderen kregen allemaal een citaat uit het boek "Weg met die krokodil" -een boek van Paul van Loon vol dieren- en ze mochten geheel volgens hun eigen invulling en associatie deze zin(nen) vertalen in een techniek met zelfgemaakte sjablonen en pastelkrijt.

Toen ik thuis de foto's van de resultaten bekeek, flitste het bekende schilderij van Giacomo Balla ineens voorbij: wat een treffende per-ongeluk-gelijkenis!

En wat een leuk drieluik is het geworden: de laarzen van Lotte die overgaan in de laarzen van Leona uit het boek. Leona lijkt meegesleurd te worden door die enorme Deense dog en onderweg passeren ze die fragiele tuttebelstapjes van de dame met teckel.

donderdag 1 maart 2018

1 maart snotlap-recycle

Vanaf 1 maart iedere dag een inspirerend prikkeltje in het kader van de Kinderkunstweek https://kinderkunstweek.nl/
 over dieren... 

Niet alleen voor leerkrachten, maar voor iedere dierenvriend! 
Wil je dit iedere dag in maart beleven? Vul je mailadres in op https://filiaalvlissingen.blogspot.nl/

URBAN SKETCHING VLISSINGEN Het mooie weer is in aantocht. Tijd voor Urban Sketching : tekenles op locatie en vastleggen wat je ziet! Tij...